افراد خلاق چه ويژگيهايي دارند؟ آيا افراد خلاق داراي ويژگيهاي خاصي هستند؟ افراد خلاق داراي يک سري از ويژگيهايي هستند که اين ويژگيها را مي توان با درجات متفاوت در تمام افراد جامعه پياده کرد. خلاقيت در اثر رخوت و کم کاري راکد مي گردد ولي هيچگاه از بين نمي رود، بنابراين بايد سعي شود اين ويژگيها پرورش داده شوند تا خلاقيت دچار رکود نگردد.
ويژگي هاي افراد خلاق را مي توان به شرح زير بيان نمود:علاوه بر موارد فوق افراد خلاق ويژگيهاي ديگري نيز دارند كه آنها را از ساير افراد متمايز مي كند اين ويژگيها عبارتند از:
۱_برخوردار از سلامت رواني
افراد خلاق افرادي هستند که از سلامت رواني برخوردارند. اين افراد قادرند فکر، انديشه و حرف هاي تازه را پشت سر هم مطرح کنند بدون اينکه دچار رکود گردند.بهره مندي از ذهني سالم، باز و گشوده اين امکان را براي قوة خلاقه فراهم مي کند تا از آنچه مي خواهد تصوير روشني بيافريند و بلاخره عملي منشا موفقيت و پيروزي است که در وراي آن انديشه اي سالم نهفته باشد، همانگونه که ورزش عضلات را قوي تر و سالم تر مي کند تفکر، مطالعه کتاب هاي مفيد و نگارش تجارب، افکار و منش ها نيز باعث تقويت و سالم تر شدن روان و ذهن گرديده و نهايتاً موجب باروري و شكوفايي خلاقيت ميگردند.
۲-کنجکاو
افراد خلاق بسيار كنجكاو بوده و به طور مستمر در جستجوي موضوعات پيچيده، جديد، ناشناخته و عجيب هستند. به همين سبب آنها در مقايسه با افرادي كه از توانايي خلاقيت كمتري برخوردار هستند، سوالات بيشتر و پيچيده تري را مطرح مي كنند. افراد خلاق، بخش عمده اي از وقت خود را صرف توجه دقيق به اطراف خود مي كنند و از اين طريق سوژه هاي جديدي براي فكر كردن پيدا مي كنند.
۳- بررسي راه حلهاي مختلف
معمولا براي حل هر مسالهو رسيدن به يک هدف، چندين راه و روش در نظر مي گيرند و به يک راه بسنده نمي کنند.
۴- انعطاف پذير
افراد خلاق انعطاف پذير هستند يعني توانايي کنار گذاشتن چارچوب هاي ذهني گذشته و توانايي ديدن انديشه هاي جديد و بررسي افکار نو و پذيرش مناسب ترين و کارآمد ترين باورها و در ارائه راه حل و انديشه بكر و بديع آمادگي بسيار دارند آنها با استفاده از اين ويژگي، توانايي تعقيب و دستيابي به راه حل مشكل را از راه هاي مختلف دارا هستند.
۵-استقلال راي و داوري:
افراد خلاق بر خلاف افرادي که تمايلي به خلاقيت ندارند انسانهايي پيرو و دنباله رو نبوده، و به دنبال تکيه گاهي در عالم بيرون نيستند تا به او چنگ زنند، بلکه اين افراد صاحب فکر، انديشه، سبک و روشي خاص هستند. آنها همواره مطيع بي چون و چراي مسئول بالاتر و افراد با نفوذ نبوده و از جمع پيروي نمي کنند بلکه بر اساس اعتقادات و الگوي ذهني خود و بر اساس منطق حاکم بر امور از استقلال راي و قضاوت بر خوردارند.
۶- ترجيح مسائل ساده به پيچيده
پيچيدگي مسائل توجه آنان را جلب مي كند. افراد خلاق، مسائل پيچيده را به مسائل ساده ترجيح مي دهند.افرادي که خلاقيت نداشته و تمايلي به بروز چنين امري را ازخود نشان نمي دهند هرگز سراغ سختيها نرفته و همواره درجستجوي راههاي بي دغدغه و آسان هستند بطوريکه معمولاًراه هاي پيموده شده را انتخاب مي نمايند و علاقه اي به خطر کردن و پذيرش وظايف سنگين را ندارند. اين افراد خواهان سايبان امنيتي ساخته شده به دست ديگران هستند در حاليکه افراد خلاق و مبتکر همواره در تلاش و تکاپو بوده و به هر کور سوئي رضايت نداده و در جستجوي منشا نور مي باشند.
بنابراين پيچيدگي ها را انتخاب کرده و بدنبال يافتن راه حلي ساده براي آنها هستند. ولي افرادي که تمايل به خلاقيت ندارند به جاي پرداختن به ريشه خود را با برگ ها و شاخه ها سرگرم کرده و با رفتن به سراغ مسائل ساده خود را قانع و ارضا، مي کنند.
۷-ارتباط هوش با خلاقيت
هوش يكي از پيش نيازهاي خلاقيت است و پايين بودن درجه هوشي فرد معمولا به پايين قرار گرفتن ويژگي خلاقيت منجر مي شود، اما هوش سرشار نيز دلالت بر خلاق بودن شخص نمي كند. بررسي نشان مي دهد كه هر چند افراد خلاق از هوش بالاتر از متوسط برخوردار هستند، اما براي اينكه فرد بسيار خلاق باشد ضرورتاً نبايد نابغه باشد.
افرادي داراي هوش پايين عموما از نظر خلاقيت نيز ناتوانند و خلاقيت در افراد داراي هوش كمي بالاتر از متوسط، بيشتر مشاهده شده است. اشخاص باهوش و ذكاوت خوب در مدارج تحصيلي، بسيار خوب عمل مي كنند ولي شاهد كيفي كه دلالت بر خلاقيت آنها نمايد بسيار كم است. به طور خلاصه پژوهشگران به يك رابطه يا همبستگي نسبتا كم بين هوش و خلاقيت دست يافته اند.
۸-ابتکار
ارائه پيشنهاد جديد خود نوعي خلاقيت است. يعني به پشتوانه انديشه سالم، ذهني پويا و منعطف در هر زمان بتوان پيشنهاد تازه اي را يافته و ارائه داد. انسانهاي خلاق چشمه جوشاني از پيشنهادهاي سازنده و مفيد هستند. اصولا يك فرد خلاق بي تفاوت از كنار مسائل نمي گذرد و محيط پيرامون را هميشه با دقت مورد توجه قرار مي دهد.
۹- تمرکز نيروي ذهني بر والاترين هدفي که دارند
افراد خلاق هميشه و در هر شرايطي ذهن و نيروي خود را بر يک موضوع ويژه متمرکز مي کنند و به دنبال دستيابي به هدفي والا و بلند مرتبه هستند و با اين عمل بر قله رستگاري و موفقيت تکيه مي زنند همانند متمرکز شدن نور توسط ذره بين در يک نقطه و يا تمرکز ليزر در يک نقطه که حتي در فولاد هم نفوذ مي کند. اما انسانهايي که از خلاقيت کمتر برخوردارند اهداف و مسئوليتهاي متعددي را بر مي گزيند و در هيچ زمينه اي بطور کامل توفيق حاصل نمي کنند.
شايد با اندک تفکر مثالهايي از مديران و مسئولين در محيط اطراف خود بيابيم که با قبول چندين مسئوليت و عدم توانايي در تمرکز روي يک نقطه مدير موفقي نبوده اند و يا بالعکس. بايد بدانيم که دستيابي به اهداف همواره در فضاي ذهني روشن، متمرکز و با ايستادگي و پشتکار ميسر مي گردد.
۱۰_توجه به علايق دروني
افراد خلاق بيشتر به وسيله علايق دروني خود نسبت به كارهاي خلاق برانگيخته مي شوند تا عوامل بيروني نظير شهرت، پول يا تاييد ديگران. در واقع، وقتي دلايل بيروني باعث انجام كارهايي مي شود كه ذاتًا جزو كارهاي فكري خلاق به حساب مي آيد،ممكن است شخص انگيزه خود را براي انجام آن از دست بدهد.
پایان